در عالم برزخ نه تنها ولایت انسان را کامل مى کنند و افراد ناقص و اولاد مؤ منانى که سقط شده یا در سن کودکى از دنیا رفته اند به تکامل مى رسانند (که در قیامت نقصى و عیبى نداشته باشند).
بلکه در روایات وارد شده است : در عالم قبر و برزخ پاره اى از کمبودهاى تعلیم و تربیت افراد مؤ من جبران مى شود. درست است که آن جا، جاى انجام دادن عمل صالح نیست و انجام آن فقط در دنیاست ، ولى چه مانع دارد که معرفت انسان در آن جا بیشتر و آگاهى افزون تر باشد؟
از امام موسى بن جعفر علیه السلام وارد شده است که به مردى مى فرمود: آیا ماندن در دنیا را دوست دارى ؟ عرض کرد: بلى ، فرمود: براى چه ؟ عرض کرد: براى خواندن ((قل هو الله احد)) امام کاظم علیه السلام سکوت فرمود و پس از آن به حفص فرمود: اى حفص ! هر که از دوستان و شیعیان ما بمیرد و قرآن را خوب یاد نگرفته باشد فرشتگان آن را در قبر به او یاد مى دهند و او را در خواندن قرآن کامل مى گردانند.
خداوند مى خواهد بدان وسیله درجات شیعیان را بالا؛ چون درجات بهشت برابر با آیات قرآن است . در قیامت به انسان گفته مى شود: قرآن بخوان و بالا رو، پس او مى خواند و از درجات بهشت بالا مى رود.⁽³⁶³⁾

حبه عرنى مى گوید: با امیرالمؤ منین علیه السلام به پشت کوفه خارج شدم . حضرت در ((وادى السلام )) توقف کرد و گویا مانند اینکه با جمعیتى صحبت مى کند و گفت و گویى دارد. به متابعت از ایشان ایستادم تا خسته شدم ، سپس به قدرى نشستم تا خسته شدم ، چندین بار از خستگى ایستادم و نشستم .
پس ایستادم و رداى خود را جمع کرده و عرض کردم : اى امیرالمؤ منین ! از طول این قیام بر شما ناراحتم ؛ شما ساعتى استراحت نمایید. سپس رداى خود را روى زمین پهن کردم تا آن حضرت به روى آن بنشیند و استراحت نماید.
حضرت فرمود: اى ((حبه ))! ایستادن من نبود مگر براى تکلم کردن یا انس گرفتن با مؤ من . عرض کردم : یا امیرالمؤ منین ! آیا مردگان هم تکلم مى کنند و با هم انس مى گیرند؟
فرمود: بلى ، اگر پرده از جلوى دیدگان تو برداشته شود آن ها را مى بینى که حلقه حلقه نشسته و با عمامه خود یا چیز دیگرى پشت و ساقه هاى پاهاى خود را به هم بسته و بدین طریق نشسته اند و گفت و گو مى کنند. عرض کردم : آیا آنها جسمانى هستند یا روحانى ؟
فرمود: آنان ارواح هستند و هیچ مؤ منى در زمینى از زمین هاى دنیا نمى میرد مگر آنکه به روح او گفته مى شود: به ((وادى السلام )) ملحق شود و آن بقعه اى از بهشت عدن است .⁽³⁶⁶⁾
نیز از اصبغ بن نباته نقل شده است : امیرالمؤ منین از کوفه خارج شد تا رسید به غریین ⁽³⁶⁷⁾ و از آنجا نیز گذشت . من نیز به دنبالش رفتم تا به او رسیدم ، دیدم به پشت دراز کشیده است و جسد مبارکش به روى زمین بود و هیچ زیراندازى نداشت .
قنبر عرض کرد: یا امیرالمؤ منین ! اجازه مى دهى لباسم را براى شما روى زمین پهن کنم ؟ فرمود: نه ، این جا خاک مؤ من ، یا مزاحمت براى مؤ من در نشستن است ؟
اصبغ گفت : یا امیرالمؤ منین ! خاک مؤ من را مى دانیم و مى شناسیم که در این جا بوده است . و یا بعدا به این جا مى آید، لیکن معناى مزاحمت با مؤ من در نشستن این جا را نفهمیدم . فرمود: اى پسر نباته ! اگر پرده از برابر چشمهاى شما کنار رود، ارواح مؤ منان را در این جا (پشت کوفه که همان وادى السلام است ) مى بینید که حلقه حلقه گرد هم نشسته و با هم به گفت و و شنید مشغول اند و روح هر مؤ منى در این سرزمین وارد مى شود⁽³⁶⁸⁾